Grunty sąsiadujące ze sobą, powinny mieć wyznaczone i ściśle oznaczone granice. Jednak nie zawsze jest to uregulowane, co często rodzi spór pomiędzy sąsiadami graniczących ze sobą gruntów.
Czym jest rozgraniczenie?
Kodeksowa definicja rozgraniczenia nieruchomość wskazuje, iż rozgraniczenie nieruchomości ma na celu ustalenie przebiegu ich granic przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów. Jednak w doktrynie jak i orzecznictwie podkreśla się, iż dzięki rozgraniczeniu wyodrębnieniu polegają nieruchomości z innych otaczających je gruntów przez ustalenie zasięgu prawa własności, czyli tym samym rozgraniczenie ma przede wszystkim na celu ustalenie zakresu prawa własności.
Jak ustalić przebieg granic nieruchomości?
Ustalenie granic nieruchomości podzielić można na dwa etapy.
- w pierwszym etapie zastosowanie ma procedura administracyjna,
- natomiast w drugim procedura sądowa.
Przy ustalaniu przebiegu granic bierze się pod uwagę znaki i ślady graniczne, mapy i inne dokumenty oraz punkty osnowy geodezyjnej. Jeżeli jest brak danych, o których mowa powyżej, lub są one niewystarczające albo sprzeczne, ustala się przebieg granicy na podstawie zgodnego oświadczenia stron lub jednej strony, gdy druga strona w toku postępowania oświadczenia nie składa i nie kwestionuje przebiegu granicy.
W razie sporu co do przebiegu linii granicznych, geodeta nakłania strony do zawarcia ugody. Ugoda zawarta przed geodetą posiada moc ugody sądowej.
Kto ustala granice nieruchomości ?
Rozgraniczenia nieruchomości dokonują wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) oraz, w wypadkach określonych w ustawie, sądy. Organ przeprowadza rozgraniczenie nieruchomości z urzędu lub na wniosek strony. Postępowanie o rozgraniczenie nieruchomości przeprowadza się z urzędu przy scaleniu gruntów, a także jeżeli jest brak wniosku strony, a potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny uzasadniają przeprowadzenie rozgraniczenia
Wszelkie czynności związane z ustaleniem przebiegu granic wykonuje geodeta upoważniony przez wójta ( burmistrza, prezydenta miasta).
Decyzja o rozgraniczeniu
Jeżeli zainteresowani nie zawarli pomiędzy sobą ugody rozgraniczeniowej, a ustalenie przebiegu granicy nastąpiło na podstawie zebranych dowodów lub zgodnego oświadczenia stron wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję o rozgraniczeniu nieruchomości.
Decyzja zostaje wydana po dokonaniu czynności weryfikacyjnych przez organ. W tym etapie dokonuje się oceny prawidłowości wykonania czynności ustalenia przebiegu granic. Bada się zgodność sporządzonych dokumentów z przepisami, w przypadku wadliwości zwraca się dokumentację do poprawy.
Jeżeli w tym etapie nie zostanie ustalony przebieg granic, w postaci decyzji administracyjnej bądź ugody rozgraniczeniowej, to właściwym do rozstrzygnięcia sprawy stanie się sąd cywilny. Postanowienie o rozgraniczenie nieruchomości wydawane jest w postępowaniu nieprocesowym. Istnieje również możliwość zawarcia ugody rozgraniczeniowej przed sądem. Wykonanie orzeczenia sądu następuje z udziałem geodety, który dokona utrwalenie znaków granicznych oraz dokona odpowiednich zmian w dokumentacji .
Maj, 2024
